Geçmiş yıllarda, sigaranın sağlığa zararlı olmadığı iddiasının kabul edildiğini biliyor muydun?
Günümüzde “sigarayı acilen bırakmalısın” sloganına sahip kamu spotuna hemen hemen herkes aşinadır. Ayrıca sigara paketlerinin üzerinde çeşitli zararlarına dair uyarı notları ile rahatsız edici görseller de yer alıyor. Geçmişte ise durum bunun tam tersiydi! Peki ama nasıl?
1960’lı yılların öncesinde, sigaranın insan sağlığına zararları biliniyordu. Yine de tütün şirketleri bu durumun üstünü örtüyordu. Sigaranın zararlı olduğu ve bağlılık meydana getirdiği konusu inkar ediliyor, sigaraya yönelik stratejiler yolu ile tütün endüstrisinin ticari çıkarları korunmaya çalışılıyordu. Bu sayede sigara satışından büyük elde eden firmalar; insanların bilgisizliğini ve bilim dünyasının bu konu üzerine eğilmemesinden faydalanarak, sigaranın yararlı olduğu fikrini öne sürüyordu. Özellikle 1881, 1890, 1892 yıllarında yayımlanan reklamlarda sigaranın çeşitli “sözde” faydaları ön plana çıkarılmıştı. Örneğin; rahatlık verdiği, astım, bronşit, grip, nefes darlığı gibi rahatsızlıklara karşı etkili olduğu söyleniyordu.
Zaman içerisinde gerçek ortaya çıktı ve tütün firmaları sigaranın sağlığa zararlı olduğu gerçeğini kabul etti. Kabullenmek zorunda kaldılar da denilebilir. Gelin o dönemlerde yapılan sigara reklamlarına birlikte göz atalım.
1951, 1953, 1950, 1953 yıllarında yayımlanan (Chesterfield ve Lucky Strike markalarına ait) reklamlarda, yürütülen bilimsel çalışmalar sonucu sigaranın olumsuz etkisinin olmadığını söylenmişti.
Philip Morris ise sigaralarının insan boğazını daha az tahriş ettiğini ve bu durumun bilimsel olarak ispatlandığı iddialarını reklamlarına eklemişti.
1950’li yılların ortalarında tütün şirketleri, sigaralarının akciğer kanserine neden olduğuna dair sağlam kanıtlarla yüzleşmek zorunda kaldı ve bu sayede reklam stratejileri değişmeye başladı.
Önde gelen sigara şirketleri tarafından desteklenen Tütün Endüstrisi Araştırma Komitesi tarafından 1954 yılında yayımlanan “Sigara İçenlere Açık Bir Açıklama” başlıklı metin içerisinde; kanser ve sigara içme arasındaki bağlantıyı gösteren araştırmanın endişe verici olduğu fakat bu bulguların kesin olmadığı söylenmişti.
Tütün firmalarının, sigaranın sağlıklarına olan zararlarından şüphe duyan tüketicileri rahatlatmak için kullandığı yaygın bir teknik bulunuyordu. Buldukları çözüm niteliğindeki teknik, reklamlarda doktorların resimlerini kullanmak olmuştu. Bu sayede, sağlık alanında ihtisas sahibi doktorların belirli bir markayı tercih ettiği algısı, sigaranın güvenli ve sağlıklı olduğu imajını pekiştirilmeye yardımcı olmuştu.
Doktorların reklamlar kullanılması, ünlü ve sporcu destekçilerine göre oldukça zordu çünkü reklam yapan doktorlar, lisanslarını kaybetme riskiyle karşı karşıya kalabiliyordu.
1930 ila 1932 yılları arasında yayımlanan reklamlarda 20.679 doktorun, Lucky Strike markalı sigaranın daha az tahriş edici olduğu söylediği belirtilmişti.
Aynı zamanda sigaranın dişler üzerindeki olumsuz etkisine dair endişeleri yok etmek için de Viceroy, 1949 yılında bir reklamında sigara önerisinde bulunan bir diş hekimi görseline yer vermişti.
Bütün bunların yanı sıra; sigara içmenin duygusal ve fiziksel faydalar sağladığı iddiası da bulunuyordu. Bu nedenle sağlıklı, çekici, genç, enerjik, mutlu ve canlı tasvir edilen kadın modellerin yer aldığı reklamlar da bulunuyordu.
Üstelik bebekler bile bu kampanyalarda kullanılıyordu!
Çocuklar da bu reklamlardan nasibini alıyordu elbette;
Son olarak geçmişte yayınlanmış bir reklam filmi ile bitirelim:
Daha fazla bu tarz içerik için Tarih kategorimize göz atabilirsin. Ayrıca aramıza katılmak istersen Listeliyoruz Instagram adresinden bize mesaj atabilirsin❤️
Sadece 27.
