John Milne 30 Aralık 1850 yılında İngiltere’de dünyaya gelen bir jeolog ve maden mühendisiydi. Bir sismograf üzerinde yaptığı çalışmalarla ilgi çekti. Bu üzerine çektiği ilgi şimdilerde özellikle Japonya’da takdirle anılıyor. John Milne Milyonların hayatını kurtarmaya olanak sağlayan bir sismograf icat etti.
Bir ailenin tek çocuğu olarak dünyaya geldi. Temel eğitimlerini İngiltere’de aldı. Ardından üniversiteyi Londra’da bulunan bir devlet araştırma üniversitesi ile depremle ilgili temel fakülte eğitimleri veren ‘Kraliyet Maden Okulu’nda eğitimlerini tamamladı.
İlerleyen 1873 ve 1874 yıllarında kömür ve mineral kaynaklar üzerine çalışmak adına bir şirket tarafından maden mühendisi olarak kariyer hayatına başladı. İşinin yanı sıra makaleler yazıyordu. Hakkında yazdığı bazı konular şunlardı :
- Buz ve kayanın etkileşimi
- Nesli tükenmiş büyük auk
- Japonya’nın tarih öncesi ırksal gelişimi
- Kuzen Japonya’nın kökeni
- Deprem ve yer hareketleri
Kariyerinin devamında Sina Yarımadası’nın yerini tespit etmek adına çalışmalarda bulundu ve bir fosil koleksiyonunu İngiltere Müzesine devretti.
8 Mart 1876’da Japonya’ya giderek madencilik ve jeoloji profesörü olarak işe başladı. 1880’de Sir Alfred Ewing, Thomas Gray ve John Milne Japonya’yı vuran büyük sarsıntıların ardından beraber depremleri incelemeye başladılar. Japonya Sismoloji derneğini kurdular. Üçü birlikte çalışsa da bireysel çalışmalarıyla öne çıktılar. Yatay sarkaçlı sismografın icadı John Milne’a aitti. Milne’nın aletleri onun farklı deprem dalgalarını ve hızlarını tespit etmesine olanak sağlıyordu.
Milne bu icat üzerine çalışırken Japonya’da dahil olmak üzere dünyanın bir çok yerinden gelen deprem bilgilerini analiz etti. Analiz üzerine ‘Ateş Çemberi’ olarak bilenen Pasifik fay hattını çizdi. Aleti icat etmek için yerel bir hırdavatçıdan tam boyutlu bir elektrik direği alarak çalışmalarına başladı. O yıllarda depremin sebebi orada bulunan halk için gizemli bir sebepti. Bu sebep üzerine halk tarafından çeşitli batıl teoriler geliştiriliyordu. Bunlar tartışılırken Milne istikrarla çalışmalarına devam ederek bilinen ilk sismografı icat etti, yıkıcı depremlerin merkez üssünün bulunduğu fay hattını tespit etti.
Yabancı profesörler İmparatorluk Üniversitesinde Japon öğrencileri eğitti. 1881’de eşi Tone Horikawa ile evlendi.
1895 yılının Haziran ayında Japonya İmparatoru tarafından yapılan katkılarına ithafen Üçüncü Doğan Güneş Nişanı kendisine takdim edildi ve üniversite tarafından ömür boyu emekli maaşı bağlandı.
Antropolojiye olan katkılarına değinmek lazım. Japonya’da bir kaç yıl kazı yaptı. Burada da önemli keşiflere ve tanımlara imza attı. Bu çalışmalar üzerine raporlar derledi. Antropolog olan ilk kuzeni ile birlikte bir süre daha antropoloji üzerine olan çalışmalarını sürdürdü.
Haziran 1895’de Japonya’daki görevinden istifa ederek İngiltere’ye döndü. Bir topluluğa üye oldu ve bu topluluğu dünya genelinde 20 deprem gözlemevini finanse etmeye ikna etti. Sonunda bu sayı 40’a ulaştı. Bu çalışmalar Milne’nın gelecek araştırmalarına katkı sağladı. Yazdığı bazı eserleri şöyle sıralayabiliriz :
- Road to Nowhere (1975)
- Lucky Number (1989)
- The Magic Barber (1989)
- Money For a Motorbike (1976)
1898 yılında Milne klasik ders kitabı olarak kaleme aldığı ‘Depremler ve Diğer Yer Hareketleri’ni yayınladı. 1906 yılında üyesi olduğu ‘Royal Society’ye ‘Sismolojideki Son Gelişmeler’ adlı dersi verdi ve 1908’de kraliyet madalyası ile ödüllendirildi.
Milne 31 Temmuz 1913’de bir hastalığa yakalanarak hayata gözlerini yumdu. Eşi Tone 1919 yılında Japonya’ya geri döndü ve 1926 yılında hayata gözlerini yumdu.
Ölümünün 100. yılında büyük kuzeni tarafından Milne adına bir film çekildi. Büyük kuzeni Avustralya’da bir pratisyen hekim olan doktor William Twycross ‘Sismolojinin Babası’ olarak anılan Milne’nın değerinin her zaman farkında olduklarını söyledi. Filmi yaparken John Milne’nın daha önce ziyaret ettiği deprem bölgeleri arasında bulunan San Francisco, İzlanda ve Japonya’yı gezdi. Twycross bu gezi ve Milne hakkında ”Çok heyecan vericiydi, hayatı hakkında .ok şey öğrendik. Olağanüstü bir adam, harika bir gezgindi.” ifadelerini kullandı. Twycross, Milne’nın Japonya’da her zaman ana vatanında olduğundan daha ünlü olacağını belirtiyor.
Milne’nın ölümünün yüzüncü yılında onu anmak ve onurlandırmak adına bir kilise ayini düzenlendi ve bir sanat merkezinde yapımı Doktor Twycross tarafından gerçekleştirilen belgeselin ilk gösterimi yapıldı. Milne’nın kurduğu golf kulübünde onun onuruna bir yarışmaya ev sahipliği yapıldı. Hayatı ve çalışmalarının bir sergisi Japonya büyükelçisi tarafından gösterime sunuldu.
John Milne milyonların hayatını kurtarmaya yönelik yaptığı icat ile akıllarda yer alması gereken bir isim. Milyonlar onu yıllar boyu minnet ile anmaya devam edecek.
